De doorbraak naar zelfliefde

Help!

Ik scheet echt in mijn broek die ochtend. "Dit gaat je nooit lukken!" zei die kritische stem in mijn hoofd. Ik zou de eerste berg beklimmen tijdens mijn Camino van Pamplona naar Santiago de Compostella. Een bedevaartstocht om letterlijk en figuurlijk bergen te verzetten nadat mijn lijf me een paar jaar ervoor plots in de steek liet.

Zeg die bergklim droom maar vaarwel

Negen jaar geleden kon ik bijna een jaar lang niet meer lopen wegens een hevige en uiteindelijk chronische knieblessure. De arts zei dat ik nooit meer een berg zou kunnen beklimmen. M'n knieën bleken vroegtijdig te slijten. Ik kan je vertellen dat ik nog nooit zo veel en zo lang pijn gehad heb.

Mijn bewegingsvrijheid ging van elke dag toneelspelen en sporten naar plotsklaps enkel op de bank liggen met een kussen onder mijn knieën. 

Als ik naar het toilet moest pakte ik me aan alle meubels in die paar meter tussen mijn bank en het toilet vast om nog enigszins de pijn in mijn knieën te ontlasten.

De pijn maakte me ontzettend moe. En het feit dat ik van de ene op de andere dag niets meer kon, maakte me neerslachtig. Wie was ik nog als ik niets meer kon? Wat bleef er nog van die energieke Sarah over die 1001 dingen deed en voluit haar passies volgde?

Mijn wereld stortte in.  

Wie ben ik nog als ik niet meer kan bewegen?

Sport is mijn leven en één van mijn belangrijkste medicijnen tegen die kritische stem in mijn hoofd. Daarnaast zou ik net aan het tweede jaar van mijn Docent Theater studie beginnen nadat ik eindelijk na meerdere audities te hebben gedaan, was aangenomen. Het was net alsof die zomer mijn lijf vol op de rem trapte en dacht: als je niet wilt luisteren, dan moet je maar voelen.

Want eerlijk gezegd had ik al jaren pijn in mijn linkerknie. Het was er een keer ingeschoten tijdens het hardlopen en toen kon ik die middag er ook al niet meer op lopen. Maar het loste vanzelf op daarna dus ik dacht het zit wel goed. Maar traplopen deed sindsdien pijn. Net als tegen de wind in fietsen. En hardlopen zorgde er eigenlijk ook elke keer voor dat ik op den duur toch weer te veel pijn kreeg in mijn knie.

In de kindervoorstelling waarin ik net voor die zomer een grotmonster speelde moest dat natuurlijk allemaal gehurkt. Ik had echt pijn aan mijn knieën dus mijn medespelers zeiden nog waarom doe je het dan niet rechtop. Maar ik had de rol nou eenmaal zo bedacht: een eng grotmonster wat over de grond krioelt. Dus dat moest zo gaan. En niet anders. Elke keer als ik opstond verging ik van de pijn. Een aantal bezoeken aan een fysio haalde weinig uit.

Als je niet wilt luisteren moet je maar voelen

Tot dus die ene zomer waarin de pijn van de ene op de andere dag zo erg was dat ik niet anders kon dan stoppen met doorgaan. Na een lang herstel met heel veel vallen en opstaan lukte het me om er weer bovenop te krabbelen. De blessure hanteerbaar te maken doordat ik leerde te luisteren naar mijn lijf.

Wat mij enorm hielp tijdens dat proces is dat ik toevallig net ervoor een lachyoga opleiding had gedaan. Dus ik deed regelmatig lachoefeningen met mezelf. Daarnaast las ik het boek “Voluit Leven: mindfulness of de kunst van het aanvaarden” van Bohlmeijer & Hulsbergen. Het was mijn eerste kennismaking met ACT: Acceptance and Commitment Therapy.  

Stoppen met vechten en steeds van alles te moeten

Wat er in dat boek stond vond ik eigenlijk niet zo leuk. De eerste zin: dit boek gaat je niet gelukkig maken. Er stond in dat het doel niet was om mij van mijn klachten af te helpen. Het doel was om te accepteren dat die klachten bij mij horen. Dat was eerlijk gezegd wel het laatste wat ik wilde horen. Ik wilde gewoon dat het stopte. Ik wilde de oude Sarah terug.

Hoe verder ik las in het boek, hoe meer ik realiseerde dat het feit dat ik wilde dat het stopte en de oude Sarah terug moest komen een belangrijk deel van het probleem was. En daarmee mijn herstel in de weg stond. Ik was namelijk steeds aan het vechten tegen de pijn. En tegen het idee dat ik wellicht heel veel dingen die ik gewend was te kunnen, niet meer zou kunnen doen. ACT hielp mij in te zien dat ik (opnieuw) behoorlijk streng was voor mezelf.

• Ik MOEST elke dag sporten ondanks dat het pijn deed.

• Ik MOEST alle theateroefeningen mee kunnen doen, ook al deden ze vet pijn.

• Ik MOEST altijd tot het gaatje gaan want anders telde het niet.

• Ik MOEST de opleiding afronden ook al was het heel uitdagend om daarnaast nog te kunnen werken om mijn rekeningen te kunnen betalen.

• Ik MOEST altijd die blije, energieke Sarah zijn.

• Ik MOEST doorgaan ondanks dat ik in een rouwproces zat nadat een aantal maanden ervoor plots mijn nichtje van 17 jaar overleed.

Afstand nemen van je gedachten

De metafoor van de waterval maakte toen veel voor mij duidelijk: ik was helemaal verstrengeld met mijn negatieve gedachten, als een waterval waar ik maar onder bleef staan. In het boek las ik dat ik ook de keuze had om een stapje terug te nemen. En te kijken naar die waterval van gedachten. Zodat ik kon merken dat ik die gedachten niet ben. Maar héb. Net als de gedachte dat Sarah waardeloos is als ze niet al die sportieve en creatieve dingen onderneemt. Die gedachte gaf me echt een soort identiteitscrisis.

Want wie was ik nog als ik alleen nog maar op de bank kon liggen, kermend van de pijn? En wat een slechte dochter/zus/vriendin was ik als ik zo negatief was over mijn situatie en niet gewoon lekker vrolijk was de hele dag?

Een heldere, vriendelijke en speelse geest

Precies hier kwam een grote doorbraak. Want wat als ik niet gedefinieerd word door wat ik doe? Maar door de intenties die ik heb? En wat als ik niet gedefinieerd word door mijn prestaties? Maar door mijn bewust-zijn?

Hier begon mijn diepere reis naar persoonlijke groei. Nadat ik zo'n 6 jaar ervoor een eerste doorbraak had gehad. Dit keer bracht het nieuwe openingen. Ik begon te zien hoe onaardig ik was naar mezelf. En hoe ik steeds weer 'mezelf moest bewijzen' om mijn plek in te mogen nemen van mezelf. Het was niet (alleen) de 'grote boze buitenwereld'... de grootste vijand zat in mijn hoofd: mijn innerlijke criticus die de hele tijd tetterde. En die vijand was ik super serieus gaan nemen.

Ik ging me in alles verdiepen wat me hierbij kon helpen en volgde diverse cursussen waaronder ACT, bokscoachen en ook provocatief coachen, juist om die theaterkant in mij ook weer voluit de ruimte te geven. Voelen EN spelen werkt. 

Uitdagingen aangaan zonder jezelf te moeten bewijzen

Gelukt! Na ruim 800 km fietsen met 20 kilo bepakking ben ik in twee weken van Pamplona naar Santiago de Compostela gefietst. Een enorme mijlpijl terwijl mijn knieën het ondanks de uitdaging goed hebben gehouden!

En zo stond ik aan de voet van die berg in Spanje. Ik hoorde de stem en lachte erom. Ik maakte er een liedje van en zong het zo gek mogelijk: "IK KAN DIT NIET! HIEP HOI! IK KAN DIT VAST NIET! JEEEJ! DIT GAAT VAST ALLEMAAL MIS! HOLADIEJEEEE!"

Ik besloot om alleen maar te genieten van de reis naar de top toe. En dat het geen fluit uitmaakte of ik ooit die top zou bereiken. Want IEDERE METER zou meer zijn dan ik ooit bereikt had. En gezien mijn knieblessure vond ik het véél belangrijker om te kunnen zeggen: "Ik heb naar mijn lichaam geluisterd en ben op tijd gestopt. Dit keer wel."

Dus ik maakte de afspraak met mezelf dat ik ieder moment mocht afstappen en mijn vader mocht bellen om me op te komen halen. En dat ik me daar niet voor zou schamen. Maar juist vervult zou zijn met trots. Omdat dat het bewijs zou zijn dat ik eindelijk zo veel liefde voelde voor mezelf dat ik niets meer te bewijzen had. Niet aan anderen. En ook niet aan mezelf.

Mind blowing

Vervolgens gebeurde wat ik nooit voor mogelijk hield. Ik ging echt smooth die berg op met een big smile op mijn gezicht. Ik genoot intens. En mijn lieve knietjes ook! Ik haalde zelfs (geheel per ongeluk, zonder enige druk) mensen in. En dat met 20 kg bepakking. Ik besefte: ik kan zo veel meer dan ik denk. Of beter gezegd: dan mijn kritische verstand mij doet denken.

En ik besefte ook dat ik mijn lijf haarfijn ben gaan aanvoelen, nadat ik me 9 jaar geleden in de steek gelaten voelde. Het is niet zo dat mijn lijf mij in de steek had gelaten. Ik had mijn lijf in de steek gelaten. En nu ben ik er voor mijn lijf. Zij staat op nummer 1. Ik koester haar als nooit tevoren.

Ik ben niet de enige

Sinds deze ervaringen voel ik heel sterk dat ik dit ook met anderen wil delen. Want ik weet dat ik niet de enige ben met een verhaal als deze. Ik hoop dat jou deze “harde wake-up call” bespaard kan worden. Of wanneer je deze hebt, je de juiste handvatten geboden krijgt om weer vertrouwen te krijgen in jezelf en je lijf.

Dat je voelt dat je helemaal oké bent zoals je bent. Je hoeft niets te bewijzen. Je hoeft niet door iedereen aardig gevonden te worden. You do you. That's it.

En zoals Jan Geurtz het zo mooi zegt in de opleiding die ik bij hem volg: je kunt het niet verkeerd doen. Alleen als je het goed probeert te doen.

Go with the flow

En zo ontwikkelde ik de cursus Go with the flow om anderen ook de handvatten te bieden die mij geholpen hebben om uit dit dal te komen. Goed wetenschappelijk onderbouwd én veelvuldig in praktijk getest. Toen en natuurlijk nu nog dagelijks.

Want er bestaat geen quick fix of éénmalige handeling naar een gelukkiger leven. Tegenslag, pijn en verdriet horen bij het leven. De kunst is om in plaats van ertegen te vechten of van weg te vluchten het te laten zijn wat het is en ermee te spelen.

Je bent namelijk niet de golven (uitdagingen, pijn, verdriet). Jij bent de zee (bewustzijn) die golven ervaart. Als je moeilijkheden met liefde en speelsheid kunt dragen is dat het grootste cadeau wat je jezelf kunt geven.

Net als dagelijks gezond eten en voldoende slapen en bewegen heeft je brein regelmatige training nodig. En het leuke is: hoe meer je de handvatten eigen maakt, hoe leuker, lichter en speelser het leven wordt.

Natuurlijk voorkom je daarmee niet dat er lastige of verdrietige momenten gaan zijn. Maar het hoeft je niet langer volledig in de houtgreep te houden.

Wil jij ook werken aan een liefdevolle band met jezelf zodat je niet meer overgeleverd hoeft te zijn aan de grillen van jouw verstand (of die van anderen) en de vrijheid hebt om te doen wat voor jou belangrijk is? Wees welkom in de cursus Go with the flow.

Gaat dit over jou?

Herken je iets uit mijn verhaal of wil je graag jouw verhaal met mij delen? Voel je vrij om te reageren of een privéberichtje te sturen op Linkedin of Instagram of stuur mij een mailtje.