Waardevol leven

Een leven vol verleidingen

We kennen allemaal wel die momenten waarop je eigenlijk een andere keuze wilt maken, maar het toch niet doet. Gezonde en op de lange termijn waardevolle keuzes maken liggen niet voor het oprapen. Sterker nog: het tegenovergestelde is vaak het geval. We worden al gauw meegezogen in de waan van de dag en ons dagelijks leven zit boordevol (ongezonde) verleidingen.

Je merkt dat je werk je te weinig energie oplevert en je steeds minder voldoening geeft maar gaat door want je bent zo gehecht geraakt aan je hoge salaris. Door je smartphone ligt continue de verleiding op de loer om doelloos te scrollen op social media. De snackbar om de hoek is goedkoop en het eten is lekker snel klaar maar niet bepaald voedzaam. Je bank ziet er een stuk aanlokkelijker uit dan het rondje hardlopen in de regen. Regelmatig overwerken om dat project af te krijgen waardoor je steeds minder tijd doorbrengt met je gezin. En die chocola in het schap lijkt jou uit te kiezen in plaats van jij de chocola.  

Hoe stress je keuzes beïnvloedt

In tijden van stress, vermoeidheid, onzekerheid of angst maken we vaker andere keuzes dan we werkelijk – op lange termijn - willen. Stress zorgt ervoor dat we op de automatische piloot gaan waardoor we nog minder bewust kiezen. Met als resultaat dat we nog vaker keuzes maken die niet overeenkomen met wie we werkelijk willen zijn. Nu is het in de eerste plaats uiteraard goed om iets te doen aan die stress. Na inspanning is ontspanning noodzakelijk om te kunnen herstellen. Doe je dat niet, dan overbelast je je brein en je lijf. Tegelijkertijd kun je ook leren om bewuster keuzes te maken. Want onbewust vergeten we hoe belangrijk we de vaak lastigere, maar des te waardevoller de andere keuze vinden.

Korte termijn gemak vs. lange termijn winst

Ons brein heeft een voorkeur voor korte termijn gemak in plaats van lange termijn winst. Dit betekent dat keuzes die je op de lange termijn meer opleveren, je op korte termijn iets kosten. Dit betekent dus ook dat je verleidingen dient te weerstaan, door te zetten wanneer het lastig is en ook dingen doen die je nu niet leuk vindt maar je uiteindelijk brengen waar je werkelijk wilt zijn.

Daarnaast heeft ons brein de voorkeur voor het behoud van de status quo waardoor we blijven doen wat we deden en we krijgen wat we kregen. Voor ons brein lijkt meer van hetzelfde het meest veilig want dat is bekend. Ben je vooral gewend om heel hard te werken dan blijf je dat waarschijnlijk doen, net als je gewend kunt raken aan ongezond eten, te weinig bewegen en alle luxe en comfort die je eigenlijk niet gelukkig maken.

De misleidende ‘veiligheid’ van je comfortzone

Als je je dus volledig laat leiden door de impulsen van je brein kom je waarschijnlijk uit op een andere plek dan waar je werkelijk wilt zijn. Je brein kan de verleidingen van het moderne leven maar moeilijk weerstaan. Je blijft in je comfortzone, ook al is het eigenlijk niet het comfort waar je op lange termijn naar verlangt. En hoe langer je de keuzes die je werkelijk wilt maken uitstelt, hoe moeilijker het wordt. Je gaat er steeds meer als een berg tegenop zien. 

Het vraagt dus moed om keuzes te maken die werkelijk bij je passen. Het betekent zien welk effect jouw gedrag heeft op de lange termijn en verantwoordelijkheid nemen voor je acties. Dat is echter niet iets wat je zo even voor elkaar bokst. Het vraagt - net als regelmatige lichaamsbeweging - regelmatige training met je brein zodat jullie steeds beter met elkaar kunnen gaan samenwerken.

Kleine stapjes geven meer kans op (langdurig) succes

Aangezien je brein er alles aan zal doen om je op de plek te houden waar je nu bent kun je het beste aan de slag gaan met kleine stapjes. Kleine stapjes laten je brein denken dat er weinig verandert en dat het daarom veilig is. Op die manier kun je gemakkelijker weerstand bieden aan je verstand die vervolgens allemaal redenen zal opwerpen waarom een nieuw pad inslaan echt een heel slecht idee is. Tegen je verstand gaan vechten of doen alsof deze er niet is zal vroeg of laat als een boemerang bij je terugkomen. Je verstand zal gaan schreeuwen dat je NU weer keuzes moet maken die lekker veilig zijn (lees: lijken) en dus teruggaan naar de status quo. Het is dus zaak dat je op een liefdevolle en speelse wijze leert samenwerken met je brein. In de cursus Go with the flow begeleid ik je hier stap voor stap bij.

Instant grote veranderingen werken niet

Als je bijvoorbeeld van niet sporten naar ineens dagelijks sporten gaat, houd je dat waarschijnlijk niet lang vol. Binnen een paar weken zal je verstand steeds vaker zeggen dat je niet gemaakt bent voor sporten, dat dit niet het juiste moment is en dat je net zo goed kunt stoppen. Want je hebt je verstand niet laten wennen aan deze nieuwe situatie. Ga je echter rustig aan opbouwen naar steeds iets vaker in de week sporten zal je merken dat je verstand een stuk beter meewerkt. Dit wil overigens niet zeggen dat je verstand geen smoesjes meer zal bedenken (dat zal ‘ie altijd blijven doen), maar het wordt makkelijker om deze op te merken en te zeggen: toch ga ik ervoor. Zogezegd tettert dat verstand iets minder vaak en iets minder hard als je stapsgewijs je comfortzone oprekt in plaats van ineens er ver uit springt. Eigenlijk betekent het dat je een beetje lief bent voor je brein. Geef het wat het nodig heeft - veiligheid en enig gevoel van overzicht en controle - en het zal beter met je samenwerken.

Waardevolle keuzes

Op basis waarvan maak je dan keuzes die echt bij jou passen? Voor iedere keuze die je maakt betaal je hoe dan ook een prijs. Welke prijs ben jij bereid te betalen? Het is een illusie om te denken dat een waardevol leven geen obstakels, pijn of verdriet kent. Ieder pad kent uitdagingen. De vraag is alleen op welk pad je de uitdagingen de moeite waard vindt. En dat kan alleen jij bepalen.

Wat hier enorm bij helpt zijn weten wat jouw waarden zijn. Jouw waarden werken als een kompas waarmee je je richting kunt kiezen. Steeds weer wanneer je op dat kruispunt staat heb je de keuze om je waarden te volgen, of om ervan weg te bewegen. Dr. Ross Harris legt dit concept uit aan de hand van The Choicepoint: een kruispunt waarop je kunt kiezen voor het pad van ‘towards moves’ - naar je waarden toe - of het pad van ‘away moves’ - weg van je waarden.  

Ontdek je keuzeruimte

De verleiding is groot om van je waarden weg te bewegen. Om te kiezen voor het ‘makkelijke’ pad. Om de overtuigingen die jou naar dat pad lokken voor ‘waar’ aan te nemen en blindelings te volgen. Denk aan het korte termijn denken van je verstand: “ik wil nu chips!” “Ik moet nu dit werk afhebben!” “Ik wil in bed blijven liggen!” “Ik wil chocola!” “Iedereen moet me aardig vinden!”

Het interessante is dat de overtuigingen die jou naar dat andere pad lokken vaak haaks staan op wat je werkelijk belangrijk vindt. Dit leidt tot een innerlijk conflict – waar je al dan niet bewust van bent. Indien dit vaak voorkomt zal je merken dat dit tot spanning leidt. Je bent tenslotte niet trouw aan jezelf.

Het perfect en dus foutloos volgen van je waarden zal niet gaan. We laten ons allemaal wel eens verleiden of afleiden. Dat is menselijk en helemaal oké. Wees ook dan dus mild en liefdevol naar jezelf zodat je kunt stoppen met jezelf af te wijzen. Daarnaast kun je jezelf trainen om dit eerder op te merken zodat je ziet dat je keuzeruimte hebt: kies je voor korte termijn gemak of lange termijn voldoening?

Waardegericht handelen in praktijk

In de tweede workshop van het programma Live & Work in Flow staan we stil bij dit thema: waardegericht handelen. Op basis van de voorafgaande module ontdek je waarin je handelt volgens je waarden en waarin je dat meer zou willen doen. Aan de hand van diverse voorbeelden uit de dagelijkse praktijk kijken we welke overtuigingen je afleiden van het pad wat je werkelijk bewandelen wilt. Daarnaast kijken we naar hoe je waardevol kunt communiceren. Je waarden goed kennen helpt je namelijk ook in het bewaken van je grenzen. Door deze helder te communiceren zorgt dit ervoor dat anderen sneller geneigd zijn jouw grenzen te respecteren.

De deelnemers geven aan hierdoor veel bewuster te zijn van hun eigen handelen en in hoeverre het overeenkomt met hun waarden. Op basis hiervan besluiten ze onder andere een rigide regel te doorbreken waardoor ze meer keuzeruimte ervaren in hun dagelijks leven. Ook nemen ze het communiceren vanuit hun waarden mee in concrete werk- en privésituaties waardoor ze de relaties met anderen kunnen verdiepen en verbeteren.

Wat vind jij waardevol?

Nu je weet dat jouw waarden als een belangrijke kompas fungeren ben ik benieuwd: wat zijn 3 van jouw belangrijkste waarden? Laat het me onder deze post op Linkedin of Instagram weten.

Ook benieuwd hoe jij meer waardevolle keuzes kunt maken en dit helder kunt communiceren naar anderen? Schrijf je in voor het programma Live & Work in Flow. Hierin ontdek je hoe je jouw veelzijdige talenten voluit tot hun recht kunt laten komen en je behoeften en dromen kunt volgen.